Maria Misztal wyróżniła trzy kategorie definicji wartości, które traktują ją jako zjawisko psychologiczne, socjologiczne i kulturowe:
1. w znaczeniu psychologicznym wartość ma znaczenie zbliżone do terminu "postawa"; określa się jako pewne wewnętrzne cele i przeżycia jednostki zgodnie z jej przekonaniami i samooceną lub oceną dokonaną przez innych ludzi; wartość traktowana jest również jako przedmiot, który zaspakaja potrzeby jednostki;
2. socjologiczne definicje traktują wyznawane przez jednostkę wartości, jako określone przez wpływ grupy społecznej cele, które są powszechnie akceptowalne, godne pożądania i charakterystyczne dla danej społeczności; wartość ma tu charakter zarówno emocjonalny, jak i poznawczy i wolicjonalny;
3. kulturowe definicje traktują jako powszechnie pożądane dobra, akceptowalne sądy, przekonania oraz zachowania przyjęte za godne przez dane społeczeństwo, jest to również pewne kryterium lub zasady określające cele i dążenia poszczególnych jednostek lub grup społecznych. W wymiarze jednostki określa się dążenia lub wybrana orientację życiową jednostki, a w grupach społecznych postrzega się, jako czynnik regulujący zachowania i normy życia jednostki w grupie.
Gerhard Kloska wyodrębnił pięć typów interpretacji pojęcia wartości:
1. definicje relatywistyczne - przyjmuje się, że cecha bycia wartością jest cechą przedmiotu zależną od cech podmiotu, czyli człowieka, np./ od jego zainteresowań, działań, potrzeb, ocen, celu, pragnień etc.; cechy te mogą być zewnętrznie obserwowalne i nie obserwowalne.
2. definicje subiektywistyczne - wartość utożsamia się z cechami podmiotu (ludzi) wobec czego przysługują tylko podmiotom ( są to takie cechy jak: idea, myśl, sąd, pojęcie, koncepcja, wyobrażanie); wartość jest tendencja człowieka do preferowania pewnych cech, które są godne jego pożądania;
3. definicje relacjonistyczne - wartość jest utożsamiana z pewnymi specjalistycznymi relacjami (stosunkami, związkami) między jednostką czy grupą a przedmiotem; jest stosunkiem między podmiotem a "fragmentami świata";
4. definicje instrumentalne - kładzie się w nich nacisk na to czemu służą, jako zasady ludzkiego zachowania - kryteria, mierniki, wzorce, zasady.
5. definicje kulturowe - umieszczają wartości w rzeczywistości kulturowej, a same wartości jako element kultury nie są odnoszone do konkretnych jednostek; mają charakter ponadosobowy.
KLASYFIKACJA I TYPOLOGIA WARTOŚCI
Wartości dzielą się (wg. A. Folkierska) :
a) wartości intelektualne - dotyczące wartości umysłu człowieka, tj: zasób wiedzy, wykształcenie, umiejętności myślenia, mądrość, zdolności do pobudzania intelektualnego innych ludzi, sprawność myślenia i konsekwencja w działaniu,
b) wartości estetyczne - centralna kategorią jest piękno przyrody, dzieła kunsztu ludzkiego, a szczególnie twórczości artystycznej: literatury, sztuk plastycznych, muzyki,
c) wartości socjocentryczne - eksponujące nadrzędność dobra systemów czy grup społecznych względem interesu jednostki oraz rangę idei i form aktywności człowieka, które służą ochronie i wzmocnieniu jego grupy,
d) wartości allocentryczne - nakazujące traktowanie innego człowieka, jako autonomicznej wartości, zalecające służbę dobru drugiego człowieka lub stwarzające szansę działań ukierunkowanych na indywidualną osobowość innej istoty ludzkiej,
e) wartości prestiżowe - sednem jest wysoka ocena w hierarchii społecznej - uznanie dla "znaczących innych", liderów, władzy, szacunku społecznego,
f) wartości materialne - nadającą znaczenie materialnym korzyścią, dobrom konsumpcyjnym, statusowi ekonomicznemu, wysokiej stopie życia,
g) wartości hedonistyczne - są to wartości przyjemnościowe, oceniające dodatnio pozytywne emocje, niwelują stany przykre, akceptują łatwe życie - bez konfliktów i problemów.
h) wartości emocjonalne - dotyczące siły uczuć, stanów uniesień, szczęścia, lęku, cierpienia, ceniące poszukiwania silnych przeżyć,
i) wartości perfekcjonistyczne - ujmują rzeczywistość, jako manifestację ludzkich walorów sprawnościowych czy charakterologicznych - cenią moralne postawy, otaczają kultem niezależność, efektywność, własne doskonalenie.
S. Ossowski zaproponował podział wartości na:
1. wartości uroczyste - posiadają przeżycia związane z uczuciem szacunku, są wewnętrzne i bardzo trwałe. Szersze otoczenie społeczne, które jest dla jednostki autorytatywne, uznaje je za podniosłe i stąd też wynika emocjonalne reagowanie na te wydarzenia,
2. wartości dnia codziennego - maja pozytywny charakter, nie wzbudzają aż tak wielkich emocji oraz nie budzą większego zainteresowania szerzej traktowanej społeczności; wartości codzienne to m.in.: praca zawodowa, pieniądze, życie rodzinne, praca użyteczna dla społeczeństwa, wiedza, przyjaźń,
3. wartości odczuwalne - skala odczuwalnych wartości kształtuje się w zależności od naszych reakcji emocjonalnych, nie są one zbyt trwałe i pełnią funkcję motywacyjną,
4. wartości uznawane - rodzą się w określonym środowisku kulturowym z przekonania o ich obiektywnym charakterze i znaczeniu; stanowią system przekonań społeczeństwa.