Wszystkie litery wprowadzane są w określonym porządku przez cały pierwszy rok nauki w szkole. Podczas dwóch pierwszych miesięcy w klasie 1, nauczyciel weryfikuje wiedzę i umiejętności uczniów, a następnie pomaga uczniom nadrabiać zaległości. Kolejność wprowadzanych w książce liter decyduje o treści proponowanych tekstów do czytania.
Pierwsze teksty do nauki czytania zbudowane zostały z wyrazów czystych fonetycznie. Przyjęto, że najpierw wprowadzane są litery o jednym ortogramie, następnie dwuznaki, a na końcu spółgłoski miękkie mające podwójny zapis.
Podczas pracy z wprowadzaniem liter dość częste problemy pojawiają się, gdy zaczynamy wprowadzać litery: b, d, g, p. Rozróżnianie tych liter to prawdziwy kłopot dzieci uczących się pisać i czytać nie tylko w języku polskim. Prawdopodobnie ten problem dotyczyć może wszystkich uczniów, którzy posługują się alfabetem wywodzącym się z języka łacińskiego. Trudności z prawidłowym spostrzeganiem, zapamiętywaniem i rozpoznawaniem wyżej wymienionych liter wynika z tego, że są one do siebie podobne pod względem kształtu, natomiast inaczej ułożone w przestrzeni.
W opanowaniu tych liter ważne jest polisensoryczne zapamiętywanie liter, czyli uczenie się za pomocą różnych zmysłów równocześnie. Posługując się wzrokiem i słuchem dziecko odszukuje litery, nazywa je i porównuje ich kształty, określa ich ułożenie w przestrzeni, kojarzy z odpowiadającymi im głoskami. Poprzez dotyk i ruch dziecko uczy się liter, wodząc po nich palcem, wycinając je, malując, na różne sposoby układając ich szablony.
Podczas nauki można wprowadzić takie techniki, jak pisanie palcem na plecach dziecka lub jego ręce przy jednoczesnym odgadywaniu, co to za literka. Dziecko zapamiętuje litery, wodząc palcem po szablonie lub po powierzchni litery wyciętej z materiału o wyraźnej fakturze, np. papierze ściernym. W nauce pisania liter przydatne są techniki związane z Metodą Dobrego Startu (Bogdanowicz, 1989) oraz materiały zawarte w programach do tej metody: "Od piosenki do literki" (Bogdanowicz, Barańska, Jakacka) i "Piosenki na literki" (Bogdanowicz, Tomaszewska).
Przy ćwiczeniach w pisowni liter należy pamiętać, że powinny być one dostosowane do możliwości dziecka. Trzeba wybierać takie, które nie będą zbyt łatwe, nie zanudzą dziecka, ani zbyt trudne, tak by nie utwierdziły go w przekonaniu o własnej nieudolności.
[page]
Każdy wysiłek dziecka dostrzegamy i nagradzamy. Doceniamy raczej za wysiłki - nie za same efekty pracy. Zajęcia nie powinny być długie i męczące. Należy prowadzić je w pogodnej atmosferze i pełnej akceptacji dziecka. Należy stosować jako metody aktywizujące dziecko do wysiłku wyłącznie zachęty i pochwały. Najlepiej proponować mu jedno lub dwa zadania dziennie, ale za to kilka razy w tygodniu. Nauka lepiej się uda jeśli to będzie zabawa dla dziecka a dorosły będzie w niej mu towarzyszył.
Przykładowe ćwiczenia:
Pociągnij palcem po literze b, zaczynając od największej. Napisz ją w powietrzu. Zamaluj każdą b kolorem brązowym. Wymyśl, dlaczego wybraliśmy kolor brązowy. Dlaczego w literaturze znajduje się rysunek przedstawiający buraka? Wyklej litery plasteliną, kolorowym papierem lub według własnego pomysłu.
W podanych niżej wyrazach skreśl wszystkie litery d.
Dudek, dukat, daleko, dom, daktyle, gród, dobre, dalekobieżny, dowolny, drozd, drożdże, dym, daltonista, dodatkowo, dyktando, doręczony, odręczne, odrysowane, podkowa, oddalony, wydmuszka, dokończona, dosięgać, drobiazg, drugi, pogodynka, odgadywany.
Skreśl wszystkie litery d. Policz je - jeśli potrafisz!
D, b, b, d, d, d, g, b, g,d , b, b, d, d, d, g, b, d, b, b, d, d, d, g, b, g,d , b, b, d, d, d, g, b, g,d, d, b, b, d, d, d, g, b, g,d , b, b, d, d, d, g, b, g,d, g,d, d, b, b, d, d, d, g, b, g,d , b, b, d, d, d, g, b, g,d, g, b, g,d , b, b, d, d, d, g, b, g,d, g,d, d, b, b, d, d, d, g, b, g,d , b, b, d, d, d, g, b, g,d, g, b, g,d , b, b, d, d, d, g, b, g,d, g,d, d, b, b, d, d, d, g, b, g,d , b, b, d, d, d, g, b, g,d, g, b, g,d , b, b, d, d, d, g, b, g,d, g,d, d, b, b, d, d, d, g, b, g,d , b, b, d, d, d, g, b, g,d, d, d, d, g, b, g,d, g,d, d, b, b
Literatura:
1. Program nauczania dla klas 1-3 szkoły podstawowej. Edukacja wczesnoszkolna, Anna Korcz, Dorota Zawadzka, Warszawa 2009
2. Trudne litery b,d,g, p. Zeszyt ćwiczeń dla klas 0 i I-III, Marta Bogdanowicz, Wyd.2. - Gdańsk 2004